Wie zijn de Top 5 verliezers in de media 2024

Aan het eind van elk jaar maakt DenD de balans op. Deze keer wie wint en verliest in de Nederlandse media? Na weer een turbulent jaar met veel spanningen in medialand zetten we de feiten op een rij in een top 5.

1. Jeroen Pauw

Sinds jaar en dag is de naam van Jeroen Pauw gerelateerd aan de Nederlandse talkshows. Pauw was de wederhelft van het zo bewierookte duo Pauw & Witteman. Later ging hij solo met Pauw. Ondertussen had hij met zijn productiebedrijf TVBV belangen in Jinek, HLF8, OP1 en zijn personalityshow 5 Jaar Later. Inmiddels is dat bedrijf van Pauw ter ziele gegaan.

Jeroen Pauw stak vorig seizoen BNNVARA de helpende hand toe toen Khalid Kasem (door eigen toedoen) zich terugtrok uit Khalid & Sophie. Die helpende hand was misschien ook wel ingegeven om relevant te blijven.

Door stevig lobbywerk van de linkse omroep werd Op1 de nek omgedraaid (vanwege de slechte kijkcijfers) en verhuisden Sophie & Jeroen naar de late avond van NPO1.

Na een half seizoen is het duidelijk: het nieuwe Bar Laat heeft geen toekomst. De show beloofde veel, maar heeft overspannen ambities niet waargemaakt. De talkshow is niet spraakmakend, Sophie & Jeroen drijft op B-gasten (de meest spraakmakende gasten zitten bij Eva in de vooravond) en het kopieergedrag van Bar Laat van Vandaag Inside komt Pauw en consorten duur te staan. De ene bar is namelijk de andere niet. VI scoort soms twee keer zoveel kijkers dan Bar Laat.

Pauw is inmiddels 64 jaar oud. Het lijkt erop dat Bar Laat inmiddels zo middle of the roadis dat het een smet werpt op de carrière van Jeroen Pauw. Vraag is nu: wie gaat eerder van de buis, Bar Laat of Pauw.

2. De Nederlandse kranten

Pijnlijk om vast te stellen, maar het lijkt erop dat de Nederlandse kranten in een doodstrijd terecht zijn gekomen. De papieren oplages zijn schrikbarend laag. De oplagecijfers worden al jarenlang niet meer gecommuniceerd en van het verdienmodel van de digitale equivalenten kun je zware journalistieke redacties nauwelijks nog betalen. 

Dat is slecht nieuws voor de journalistiek, een situatie die ook is ontstaan door de ‘gratis’ concurrentie van Hilversum waar op het Mediapark door de belastingbetaler een contentfabriek aan de gang wordt gehouden.

De kranten hameren erop dat hun totale ‘bereik’ niet is afgenomen. En zo lang dat miljoenenbereik kan worden verzilverd is er een toekomst, aldus de redenatie van de krantendirecties. 

De twee grootste krantencombinaties in ons land zijn in handen van Belgische bedrijven. Het verdienmodel van de kranten komt, zo veel is duidelijk, in 2025 verder onder druk te staan. Want lagere oplages (elk jaar gaat er 5 tot 10% vanaf door natuurlijk verloop in het abonneebestand) betekent namelijk ook hogere bezorgkosten per krant. En er hangt nog steeds een hogere btw in de lucht. Funest voor de oplages. 

Werd de krant in het verleden als een onmisbaar nieuwsmedium gezien, de veel dunnere krant (uit kostenoverwegingen: minder pagina’s, minder papier, minder journalisten) is de krant nu een luxeproduct en alleen betaalbaar voor mensen met een dikkere portemonnee. Grip op ‘Het gesprek van de Dag’ is de krant kwijtgeraakt aan andere mediatypes.

3. Joost Klein en het Eurovisie Songfestival

De pijnlijke afgang van Nederland op het laatste Eurovisie Songfestival deed pijn. De fans van Klein en Europapa hadden gehoopt op weer eens een overwinning. Het werd een deceptie en wat overbleef was een bittere afdronk.

AvroTros wist waar ze aan begon met Klein: een eigenwijze performer, groot geworden op social media en iemand met een heel kort lontje. Nou, dat hebben we geweten. Het incident in Zweden met de cameravrouw leidde tot diskwalificatie. Klein wist waar hij aan begon toe hij ja zei tegen deelname aan het Songfestival, maar weigerde zich te confirmeren aan de regels van het mediacircus. Journalisten, die al jarenlang meedoen aan dit doldwaze gedoe, gedragen zich als fans van de deelnemers en het gedoe.

Wat er precies is gebeurd met Klein, weten we nog steeds niet. Maar de cameravrouw zou zich bedreigd hebben gevoeld door Klein.

AvroTros ging het afgelopen half jaar in conclaaf met organisator EBU, Klein kreeg de mogelijkheid voor een herkansing maar bedankte.

De affaire kent alleen maar verliezers. Transparant werd opnieuw dat de EBU deelnemers exploiteert, maar ook andere spanningen, zoals politieke conflicten niet buiten het songfestival weet te houden. 

AvroTros bleek in de blinde verdediging van Joost Klein te weinig zelfkritisch. Er is wel degelijk iets gebeurd. Joost Klein, die een gave act had, werd een mogelijke overwinning ontnomen. Niet in de laatste plaats door eigen toedoen. Voormalig asielzoeker Claude mag het in 2025 gaan proberen. Deze optimistische zanger gaat ons verrassen.

4. Publieke omroep

De NPO heeft het moeilijk. Want kritiek op Hilversum is er alom. Het resulteert er bijvoorbeeld in dat er 150 miljoen euro afgaat van de begroting in 2025. Bovendien achtervolgen nog steeds affaires van grensoverschrijdend gedrag de Hilversumse molog. Het afgelopen jaar moest WNL-chef Bert Huisjes onder druk het veld ruimen. Niemand weet raad met een duur rapport-Van Rijn over het grensoverschrijdende gedrag in deze enclave.

Hilversum gaat volgens insiders ten onder aan een niet aflatende vergadercultuur, omroepen die met elkaar overhoopliggen over de uitzendschema’s en verdeling van zendtijd. Ondertussen grijpen ‘buitenproducenten’ hun kans en maken gebruik van de Hilversumse slangenkuil. 

De impact van Hilversum neemt zienderogen af. Het gesprek van de dag wordt voornamelijk gedomineerd door andere mediapartijen en sociale media, zoals TokTok, X, Facebook en Instagram. Jongeren en ook ouderen halen daar in toenemende mate hun nieuws vandaan. Je kunt je afvragen of er nog steeds een rechtvaardiging bestaat voor de honderden miljoenen euro’s aan belastinggeld die in de publieke omroep worden gepompt. Ondanks kwalitatief hoogstaand drama, zoals de serie De Joodse Raad, nieuws (Nieuwsuur, het NOS Journaal) en sport. 

5. Reallife 

Nederland is in de ban van reallifesoaps en dating programma’s, zoals B&B Vol Liefde, Blind date, Lang Leve de Liefde, Boer Zoekt Vrouw, Een Huis Vol, Ik vertrek etc. De lijst is bijna eindeloos en is ook het ultieme bewijs van hoe de armoede heeft toegeslagen in onze mediakeuzes. Kandidaten die de ‘liefde’ misbruiken voor hun eigen gewin, gedreven door ijdelheid, geld of potsierlijke aandachttrekkerij.

Dat we met elkaar gezamenlijk uren van onze kostbare tijd besteden door de datingsoaps te bingen, terwijl ons eigen leven (met dezelfde drama’s van voor- en tegenspoed) verstrijkt. Het amusement huist in het leed, verbroken liefdes en het ongestoord gluren in andermans privéleven. Real-life is een teken des tijds. We laten ons bedwelmen door het sprookje of het drama van anderen, terwijl ondertussen ons eigen leven verzandt in sleur en verveling, terwijl de wereld in brand staat.