Rusland ‘agressiever, brutaler en provocerender’, ziet AIVD

ZOETERMEER (ANP) – Rusland stelde zich afgelopen jaar “agressiever, brutaler en provocerender” op tegen Europese landen, constateert de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) in het jaarverslag. Het land spioneerde, voerde cyberaanvallen uit en zette in het geheim desinformatiecampagnes in om het publieke debat te beïnvloeden. “Het regime gebruikt sabotage die grenst aan staatsterrorisme om in Europa angst te zaaien”, aldus de AIVD.

Dinsdag werd al bekend dat Russische hackers vorig jaar een publieksvoorziening in Nederland hebben aangevallen, meldde de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) bij de presentatie van het jaarverslag. Over welke voorziening dit gaat, is niet bekendgemaakt. De opstelling van de Russen is de grootste factor voor een verschuiving in het denken over veiligheid. “Van onzekerheid als uitzondering, naar onzekerheid als regel”, concludeert AIVD-baas Erik Akerboom.

Zijn dienst zag vorig jaar een “veelheid van dreigingen” waar Nederland mee te maken heeft. Zo stuurde de AIVD 73 ambtsberichten uit, zeventien meer dan in 2023. In zo’n bericht informeert de dienst bijvoorbeeld het Openbaar Ministerie over een persoon die zich mogelijk schuldig maakt aan strafbare feiten. Hiermee kan het OM dan een onderzoek beginnen.

Veranderende machtsverhoudingen

Veel onderzoeken die de AIVD afgelopen jaar deed, hadden te maken met veranderende machtsverhoudingen in de wereld en internationale conflicten. “De machtsbalans is aan het veranderen en het is de vraag hoe de wereldorde eruit komt te zien”, aldus de dienst. “Wie de dreigingen tegen Nederland in 2024 overziet, zal zich niet alleen afvragen in wat voor wereld we leven, maar ook wat ons in reactie op dit dreigingsbeeld te doen staat.” Volgens Akerboom zijn we zeker niet machteloos. “Nederland, de AIVD en partners kunnen veel doen om onze nationale veiligheid en manier van samenleven te beschermen.”

Naast dreiging uit Rusland kwam die ook uit China. Het land viel een netwerk van Defensie aan, waarbij in een onderzoeksnetwerk van het leger schadelijke software werd ontdekt. De Chinezen hadden de intentie te spioneren bij de Nederlandse overheid en politieke doelwitten.

China

Ook werkten de Chinezen samen met Rusland om ervoor te zorgen dat westerse landen minder invloed kregen in de wereld. Verder leverde China goederen voor de Russische oorlogsindustrie, zoals aanvalsdrones. Die drones worden vaak ingezet in de oorlog met Oekraïne.

ANP