Predicaat ‘Koninklijk’ moet Shell inleveren

Met de aanstaande verhuizing naar Londen moet de naam van de olie- en gasproducent Shell ook van de gevel af. Dat is een hard gelag voor het het Nederlandse kabinet, maar ook pijnlijk voor het koninklijk huis. Het grootste Nederlandse bedrijf is in 2021 niet meer langer Nederlands, maar ook de hechte band met Oranjes wordt doorgesneden.

Notabene nog geen maand geleden opende koning Willem-Alexander de eerste bio-LNG-installatie van Nederland waarvan een van de initiatiefnemers Shell is. Bovendien werd de installatie voor 20% gesubsidieerd door de Europese Unie.

Oranjes

De Oranjes waren ook een van de eerste aandeelhouders van de energiemaatschappij, zo werd altijd aangenomen. Koning Willem III zou destijds de anderen hebben gekocht. Onlangs leek het erop dat de aandelen geen onderdeel meer zijn van de Oranje-beleggingen. In 1907 gingen Koninklijke Olie en Shell co een nauwe samenwerking aan met een aandelenverhouding van 60% voor Nederland en 40% voor de Britten.

Het vertrek van Shell (na Unilever) naar Londen heeft voor een enorme schok gezorgd op het Binnenhof. Het kabinet doet er van alles nog aan om Shell op andere gedachten te brengen, waaronder door alsnog een verlaging van de dividendbelasting voor te spiegelen. In het Verenigd Koninkrijk betalen de aandeelhouders geen belasting over hun dividend hetgeen financieel gunstig is.

‘Onbesproken gedrag’

De milieubeweging was in het voorjaar al een publieksactie gestart om Shell het predicaat ‘koninklijk’ te ontnemen. Ook veel Groningers vinden dat Shell niet van ‘onbesproken gedrag’ is door het uitvoeren van de jarenlange gasboringen en de trage erkenning daarvan.

Marjan van Loon, directeur Shell Nederland, deed gisteren nog een poging het vertrek van ‘Royal Shell’ te verklaren. De onderneming zou flexibeler kunnen opereren in de aanstaande energietransitie. De oppositie van de milieuclubs in Nederland, het onzekere ondernemersklimaat en het verlangen van de aandeelhouders naar een fiscaal vriendelijker klimaat zijn echter de hoofdoorzaken.

Nederlanders in de top

Dankzij de Nederlandse wortels zaten ook veel landgenoten in de top van Shell, onder wie de huidige CEO Ben van Beurden, daarvoor Jeroen van der Veer, Lo van Wachem en Cor Herk Ströter.

De sint-jakobsschelp heeft echter niets met Nederland te maken. Die dateert nog uit de tijd dat er in Californië door de oliemaatschappijen rond 1900 werd gevochten om olie. Shell koos toen voor de Spaanse vlag, omdat Californië toen nog een Spaanse kolonie was.