Oog in oog met berggorilla’s in Rwanda
Tropische regenwouden, indrukwekkende vulkanen en natuurlijk de beroemde berggorilla: Rwanda is een must voor natuurliefhebbers. Op avontuurlijke ontdekkingsreis door het land van de duizend heuvels.
Rijdend door het platteland van Rwanda zie je overal kleurrijk geklede vrouwen langs de weg lopen, een grote mand moeiteloos balancerend op het hoofd. Kleine kinderen rennen een stuk mee met de bus, vrolijk zwaaiend en Engelse woordjes oefenend: ‘Hello! Welcome!’ Inderdaad, welkom in Rwanda, een klein land gelegen in het hart van Oost-Afrika, iets onder de evenaar. Het klimaat is er zacht – gemiddeld 25 ˚C – en het is er verrassend groen. Rwanda wordt ook wel het ‘land van de duizend heuvels’ genoemd. Het landschap kenmerkt zich door glooiende heuvels en vulkanen met vruchtbare hellingen. De vele koffie-en theeplantages strekken zich uit als golvende, groene terrassen. Akkertjes en kleine dorpen liggen als een lappendeken verspreid over de bergen, waar ‘s ochtends vroeg spookachtige slierten nevel tussen de bomen hangen. Het is een magisch gezicht.
Onvergetelijke ervaring
Alhoewel Rwanda in de jaren negentig van de vorige eeuw werd geteisterd door de gewelddadige strijd tussen de Hutu’s en de Tutsi’s, ontwikkelt het land zich nu tot een moderne, vreedzame staat. Sterker nog, Rwanda staat inmiddels bekend als één van de veiligste landen van het Afrikaanse continent. Wanneer je iemand van de lokale bevolking vraagt of hij Hutu of Tutsi is, is het antwoord duidelijk: ‘Ik ben Rwandees.’ Onderscheid tussen de twee bevolkingsgroepen wordt er niet meer gemaakt. Het land kijkt vooruit. Ook het toerisme begint op gang te komen, niet in de laatste plaats vanwege dé grote ster van het dierenrijk: de berggorilla. Rwanda is, naast buurlanden Uganda en Congo, de enige plek ter wereld waar deze met uitsterven bedreigde mensaap in het wild is te zien. Er leven naar schatting zo’n 480 berggorilla’s, grotendeels in het tropische regenwoud van Volcanoes National Park, in het mooie Virunga-gebergte. Het zijn sociale dieren die families vormen. Een aantal van deze families mag door toeristen worden bezocht tijdens een zogenaamde ‘gorilla trekking’, waarbij je onder begeleiding van een gids in kleine groepjes op zoek gaat naar de dieren om vervolgens een uur bij ze te blijven. Daar moet je wel wat voor doen: de tocht voert eerst omhoog, langs velden en akkers, de vulkaan op. Eenmaal in het dichtbegroeide oerwoud kan het soms uren duren voordat een familie wordt gevonden: de dieren zijn constant in beweging. Maar als je dan eindelijk oog in oog staat met deze zeldzame dieren, is het de tocht meer dan waard. Want wat zijn ze imposant! Het hoofd van de familie, de zilverrug, is een stoere reus die zich af en toe laat gelden door op z’n borst te trommelen of diep te grommen. De jongere mannetjes zijn nieuwsgierig en komen soms zo dichtbij, dat je ze bijna kunt aanraken. De vrouwtjes kauwen rustig op een bamboetak en lijken zich niets aan te trekken van hun bezoekers. Of toch: soms kijken ze je met hun diepbruine ogen kalm aan, waarna ze zich weer stoïcijns concentreren op hun maaltje. De jonkies, wollige wezentjes met een hoge aaibaarheidsfactor, buitelen speels over elkaar heen. En dat allemaal op een afstand van nog geen vijf meter. Een unieke en onvergetelijke ervaring.
Avontuurlijke wildsafari
Toegegeven, goedkoop is de gorilla-safari niet: de kosten zijn rond de 750 dollar per persoon. Dit geld wordt onder meer gebruikt voor de educatie van de lokale bevolking over de noodzaak van het behoud van de leefomgeving van dit bijzondere dier. Met succes, want er worden steeds meer gorillababy’s geboren. Om dit te vieren, organiseert de overheid jaarlijks een ceremonie waarbij de kleine gorilla’s een naam krijgen: het Kwita Izina-festival. Tijdens de editie van 2015 werden er maar liefst 24 pasgeboren pluizenbolletjes ‘gedoopt’. In 2013 waren Lieke van Lexmond en Mark van Eeuwen te gast om één van de kleintjes een naam te geven. Het werd Icyamamare, wat rijzende ster betekent. Natuurlijk zou je alleen al vanwege de berggorilla’s een bezoek aan Rwanda moeten brengen, maar er is nog zoveel te beleven. In het oosten van het land, bij de grens met Tanzania, ligt Akagera National Park. Hier vind je een totaal ander landschap, perfect voor een avontuurlijke wild safari. Op de vlakke savanne struinen zebra’s en buffels tussen de acaciabomen, in de verte vliegt een grote roofvogel voorbij. Bij één van de meren staan een paar olifanten op hun gemak aan een papyrusplant te knabbelen, terwijl iets verderop een nijlpaard luid snuivend zijn kop boven het water uitsteekt. Het park is een belangrijke toeristische trekpleister, helemaal nu er sinds de zomer van 2015 weer leeuwen zijn te spotten. De dieren waren uitgeroeid, maar in het kader van een natuurbeschermingsproject besloot Zuid-Afrika een groepje van zeven leeuwen te doneren. Een ander spectaculair nationaal park in Rwanda is dat van Nyungwe Forest. Dit is een oeroud, uitgestrekt tropisch woud waar talloze vlindersoorten, vogels, reptielen en zoogdieren zoals franjeapen leven. Je kunt hier wandelen, langs watervallen met prachtige vergezichten. Maar het letterlijke hoogtepunt is een ‘canopy walk’, waarbij je over drie verschillende, vervaarlijk schommelende hangbruggen loopt, hoog tussen de toppen van de bomen. Het uitzicht is onbetaalbaar, maar mensen met hoogtevrees moeten even doorbijten. Na zo’n wandeling is het heerlijk relaxen op de zandstranden van het nabij gelegen Kivu-meer, één van de grootste meren van Afrika. Hier vind je een fijn aanbod aan wellnessresorts en hotels en kun je leuke boottripjes maken.
Een opbloeiend land
Wie naar Rwanda gaat, kan niet om een bezoek aan het genocide museum in de hoofdstad Kigali heen. Hier krijg je een duidelijk beeld van hetgeen zich in het verleden heeft afgespeeld en hoe het zover heeft kunnen komen. Eenmaal buiten kom je in een vredige tuin vol bloemen en vogels. Hier liggen talloze slachtoffers begraven. Gelukkig is de boodschap hoopvol: het verleden van Rwanda is heftig, maar er staat een jonge generatie klaar om het land te laten opbloeien. Na al die indrukwekkende beelden en verhalen kun je even bijkomen in een gezellig koffiebarretje in de stad. De koffiebonen uit Rwanda behoren namelijk tot de beste ter wereld. Omdat het toerisme in het land nog in de kinderschoenen staat, is het zaak je verblijf van tevoren goed te plannen. Er zijn steeds meer Nederlandse reisorganisaties die Rwanda als vakantiebestemming aanbieden en de vergunningen voor de gorillatrekking regelen. Bovendien heeft KLM een dagelijkse vlucht die je in 8.5 uur naar Kigali brengt. Er is geen tijdsverschil met Nederland, dus dat scheelt een jetlag. Een reis naar Rwanda zul je niet snel vergeten. Kijk voor meer informatie op Rwandatourism.com.
Tekst: Ravianne van Vliet
