Holland – Natuur in de Delta
Planet Earth, Life Story, Earth Flight: de natuurdocumentaires van de BBC zijn een enorme hit. Dat je voor overweldigende natuur helemaal niet ver van huis hoeft, bewees De nieuwe wildernis vorig jaar al. En goed nieuws: vanaf deze maand draait een nieuwe natuurfilm van Nederlandse bodem in de bioscoop.
Op 24 september gaat het tweede deel van een trilogie natuurfilms van Nederlandse bodem in première: Holland – Natuur in de Delta. Deze film is niet zomaar een verzameling mooie beelden. Hij vertelt de cultuurhistorische ontwikkeling van het Hollandse landschap door de ogen van vijf bijzondere hoofdrolspelers: het stekelbaarsje, de bever, de haas, het pimpernelblauwtje en de zeearend. En er is nogal wat veranderd de laatste jaren. Twintig jaar geleden werd de Biesbosch, waar een substantieel deel van de film is opgenomen, vooral gekenmerkt door landbouw. Er groeiden suikerbieten en graan en je zag overal trekkers rijden. In de jaren ’90 brak er paniek uit toen de waterstanden twee jaar achter elkaar zo hoog werden dat er overstromingen plaatsvonden. Besloten werd de rivier de ruimte te geven, met grote positieve gevolgen voor de natuur in en rondom de rivier. Grote grazers, otters, bevers, vissen en vogels winnen terrein. En ook de zeearend is sinds tien jaar terug van weggeweest. Inmiddels leven er ongeveer dertig zeearenden in Nederland. Ook het stekelbaarsje merkt veel van alle veranderingen in de natuur. De film brengt de heroïsche strijd in beeld die de vis moet leveren om de paaigronden te bereiken en eitjes te kunnen leggen.
Puur natuur
Vijtien camerateams trokken anderhalf jaar lang de Hollandse natuur in en maakten in totaal bijna zeshonderd draaidagen. De makers trokken alles uit de kast om de kwaliteit van De nieuwe wildernis te evenaren of zelfs te overtreffen. Ervaren camera- en geluidsmensen en aanstormend talent uit binnen- en buitenland werden geselecteerd en technologische hoogstandjes, zoals drones, zijn ingezet om de fascinerende beelden te maken. De teams werden versterkt door boswachters van Staatsbosbeheer die het gebied op hun duimpje kennen, zodat de cameraploegen de mooiste plekjes wisten te vinden en spectaculaire acties op film konden vastleggen. En dat leverde prachtige pareltjes op. Zo is onder en op het water gefilmd hoe een zeearend een paling vangt en naar zijn nest met jongen brengt. Ook zie je op groot scherm hoe bevers paren. Uniek, want de volledige daad is nooit eerder gefilmd. De pikante scène is wel wat ingekort: de bevers hielden het maar liefst vijf uur vol. Om mooie beelden van de zeearend en haar jongen te kunnen maken, bouwden de makers van de film een toren van bijna 20 meter in de nabijheid van het nest. Zo konden ze opnamen maken zonder het jonge gezin te storen. Maar de natuur laat zich niet regisseren, zo ontdekten de makers ook bij het produceren van deze film.
De weersomstandigheden waren niet altijd zoals gehoopt. En een zeearend vliegt in een half uur de hele zuidelijke Delta over, dus die tref je niet altijd op de plek waar je aan het filmen bent. De makers hoopten een vissende zeearend te kunnen filmen, maar hebben daar heel veel geduld voor nodig gehad. Nadat een cameraman urenlang geduldig in een bootje wachtte, leek hij succes te hebben. Maar voordat het dier in actie kwam, werd hij opgeschrikt door een langsvarende speedboot… Uiteindelijk werd het lange wachten beloond, zoals bezoekers van de film met eigen ogen kunnen zien. Natuurlijk hoef je niet perse in de bioscoopstoel plaats te nemen om al dit moois te bekijken. Na het verschijnen van De nieuwe wildernis nam het aantal bezoekers van de Oostvaardersplassen enorm toe, en ook in de Biesbosch verwacht men extra natuurliefhebbers. En wie na het zien van Holland – Natuur in de Delta hunkert naar meer Hollandse natuur op het scherm, wordt op zijn wenken bediend. Het derde en afsluitende deel van de trilogie, Waddenland, Living on the Edge, komt eind 2017 uit, bij de start van Leeuwarden culturele hoofdstad Europa.
Tekst: Marieke van Seggelen