Hebben we onze buik vol van realitysoaps?

Onze BN’ers stellen met hun realitysoaps teleur. Ze zijn saai, nep en heel voorspelbaar. Hebben Ruud de Wild en Olcay Gulsen met hun geflopte reallife-soap bewezen dat het genre is uitgekauwd? De kijker is het beu en alleen Dries Roelvink wil er nog in geloven. 

Twintig jaar geleden veroorzaakte de lancering van de realitysoap Adam’s Family een revolutie. Het bood ons de kans schaamteloos mee te gluren in het leven van bekende landgenoten. Het resultaat? Een sappige cocktail van pure glamour en alledaagse capriolen van BN’ers. Zo ontstond een televisiegenre dat slim inspeelde op onze voyeuristische nieuwsgierigheid en volop gebruikmaakte van de exhibitionistische trekjes van de hoofdrolspelers.

Miljoen

Voor Adam’s Family werden Adam Curry, Patricia Paay en hun toen twaalfjarige dochter Christina drie maanden lang op de voet gevolgd door camera’s, tegen een verleidelijke vergoeding van liefst €1 miljoen. Dat leverde intieme en hilarische momenten op, zoals Adam die Patricia troostte na haar tv-ontslag bij Boulevard. Ondertussen had Adam zijn eigen momenten. Want was het nou echt een opkomende opwinding waarmee Adam zijn vrouw in de badkamer filmde? We zagen het gezin schaatsen op de vijver van hun kasteel in België en een bord zuurkool verorberen. Het bood een blik achter de schermen, waarin sterren gewone mensen met ups en downs bleken te zijn. 

Familie Roelvink

Terugkijkend met een vleugje nostalgie kunnen we Adam’s Family beschouwen als een grensverleggend programma dat in 2002 de weg plaveide voor talloze reality soaps. Van Frans Bauer, Jan Smit, Yolanthe Cabau, Gordon en Gerard Joling tot René Froger, Bobbi Eden,  Samantha de Jong (Barbie), André Hazes, ‘De Scheetjes’ en natuurlijk de familie Roelvink. Later dit jaar keren de Roelvinkjes terug met een reallifesoap. In 2018 en 2019 maakten Dries, Dave en Donny voor SBS6 ook al De Roelvinkjes: Effe geen cent te makken en De Roelvinkjes passen op de winkel. Volgens Dries gaan zijn zoons heel spectaculaire dingen doen. Want  de kijker wil spektakel en drama. Patty Brard had dat als geen ander begrepen. Met series als Patty’s Posse, Patty’s Ford en Pat’s Life schuwde ze niet om haar relatieperikelen met
de drankzuchtige René met heel Nederland te delen. 

Wc-borstel

Het beeld van Patty die de badkuip leek schoon te maken met een wc-borstel, die ze zojuist nog voor de pot had gebruikt, staat helaas nog altijd in ons collectieve geheugen gegrift. In die tijd sprak Patty openhartig over de impact van haar programma Patty’s Posse: „Als de opname voorbij is drink ik een fles wijn – dat mag geen nieuws zijn – en zit ik te huilen – dat is ook geen nieuws. Maar als de volgende dag mensen op straat tegen me zeggen: ‘Hoe is het met je?’, denk ik: toch goed gedaan.”

Afgegleden

De reallifesoap verliest in 2023 desondanks zijn glans. Het publiek toont steeds minder interesse in het geruzie tussen figuren, als Andy van der Meijde en Melisa, of de worstenbroodjes en ooglidcorrecties van een Roy Donders. Adam had dit jaren geleden al voorzien: „Het genre is afgegleden. Ik denk dat kijkers op den duur niet meer in die gekunstelde verhaaltjes trappen die niets met de werkelijkheid te maken hebben.” Het lijkt erop dat realityprogramma’s tegenwoordig alleen nog kunnen overleven dankzij ­incidenten en ophef die buiten het genre zelf plaatsvinden. Een voorbeeld hiervan is het geflopte Ruud & Olcay op NPO 1. Kijkers beschreven de serie als oppervlakkig en saai, met ‘toneelspelers zonder inhoud’.

Leedvermaak

Toch kwam de soap plotseling in de schijnwerpers te staan dankzij de sensatie die ontstond na kritiek van Youp van ‘t Hek. Hij uitte zijn ongenoegen over het feit dat Ruud en Olcay opnames hadden gemaakt
in het Turkse aardbevingsgebied voor hun soap, en beschreef dit als ‘ijdel leedvermaak’. 

Nepheid

Olcay reageerde verontwaardigd en benadrukte dat de reis naar Turkije door haar was georganiseerd en dat het de geboorteplaats van haar ouders betreft. Haar reactie tegen Youp was duidelijk: „Lul niet zo dom!”

Met de opkomst van social media en de directe toegang tot het echte leven van BN’ers, doorprikken
we gemakkelijk de nepheid van traditionele realityshows. 

Hoogtijdagen

De magie is vervaagd. Toch zijn er nog enkele shows die een trouwe fanbase hebben weten te behouden, zoals de Meilandjes en John de Bever – ook al scoren die ook niet meer huizen- hoog… In de hoogtijdagen van de realityshows, lang geleden, trok de soap van De Bauers zo 1,8 miljoen kijkers. Nu, negentien jaar later, worden er fluisterend gesprekken gevoerd over een mogelijke soapcomeback,
waarin de liefhebbers het gezapige gezinsleven van Frans Bauer en Mariska kunnen herbeleven.