Emotionele Rutte vergeet in zijn toespraak de Oranjes
‘Dank, dank, dank’. Zó besloot Mark Rutte zondagmiddag zijn tv-toespraak die zijn afscheid markeert na 14 jaar premierschap. Hij is de eerste minister-president die op deze wijze afscheid neemt van het Nederlandse volk. De nieuwe NAVO-chef benoemde zijn dieptepunten van de afgelopen 14 jaar dat hij premier was.
Het MH-17 drama, de toeslagen-affaire en het te laat beschermen van Groningers tegen de aardbevingen als gevolg van de gaswinning waren volgens Rutte de dieptepunten.
Opmerkelijk in de toespraak die door de RVD is geregisseerd en op NPO 1 live werd uitgezonden (zelfs de Tour de Frans moest wijken naar NPO 2). De uitzending kwam vanuit een leeg Torentje (behalve een tekening van de eerste liberale premier Cort van der Linden hing nog aan de muur). Rutte bedankte wel zijn ambtenaren bedankte op het ministerie van Algemene Zaken, maar liet de samenwerking en nauwe relatie met bewindslieden van vier kabinetten Rutte onbenoemd.
Koningshuis
Datzelfde geldt voor het koningshuis. Rutte maakte als premier koningin Beatrix mee en koning Willem-Alexander. Rutte maakte duidelijk dat Nederland niet houdt van deftigheid en hiërarchie, maar dat hij de relatie tussen hem en de vorst niet noemt in zijn afscheidstoespraak blijft toch opmerkelijk. In Nederland geldt de ministeriele verantwoordelijkheid en de Koning is lid van de regering. Elke maandag vindt er overleg plaats tussen de premier en de Koning als lid van de regering.
‘Gaaf land’
Rutte benadrukte nogmaals dat Nederland ‘een gaaf land’ is. Dat herken je hoe problemen ‘samen’ worden aangepakt, zoals de financiële crisis en later ook de corona-crisis. Daarover zei Rutte dat hij ongetwijfeld steken heeft laten vallen in de pandemie.
De vertrekkend premier zei goede herinneringen te bewaren aan zijn gesprekken met Nederlanders. Hij zei dat je je best kan doen en goed kan doen vanuit de positie van het premierschap.
Rutte wijdde niet een woord aan het volgende kabinet. Niet aan de totstandkoming ervan en ook niet aan de samenstelling met de PVV als coalitiepartner.