Van Dale-baas: kwart eeuw WIDM veranderde betekenis van woord mol
De betekenis van het woord ‘mol’ is de afgelopen kwart eeuw veranderd door het spelprogramma Wie is de Mol?. Dat stelde hoofdredacteur Ton den Boon van woordenboek Van Dale in het NPO Radio 5-programma Volgspot. Naast de betekenis infiltrant betekent een ‘mol’ nu ook iemand die de boel saboteert. Deze betekenis wordt ook toegevoegd aan de omschrijving van het woord in de Van Dale, bevestigt Den Boon.
In Wie is de Mol? moet een groep kandidaten opdrachten uitvoeren om geld te verdienen. Een van hen moet echter de boel saboteren. Het spel is vanaf 1999 op de Nederlandse televisie te zien.
“Mol heeft naast infiltrant ook het woord saboteur gekregen”, aldus Den Boon. De werkwoordsvariant is overigens nog minder ingeburgerd. “De term ‘mollen’ als saboteren komt wel regelmatig voor, maar meestal in verband met de serie zelf”, legt de hoofdredacteur uit. “Maar misschien moeten we dan eerst nog 25 seizoenen erbij krijgen.”
Molloten
Den Boon constateert wel dat het woord ‘mol’ in de media “vooral in de eerste maanden van het jaar wordt gebruikt, als het programma wordt uitgezonden”. Het woord ‘molloten’, dat wordt gebruikt voor fans van het programma, werd eerder wel al aan het woordenboek toegevoegd. “Fans willen het vast niet horen”, aldus de hoofdredacteur. “Maar als het programma in de toekomst ooit van de buis verdwijnt, dan verdwijnt dat woord sneller dan we nu kunnen vermoeden. Binnen twee, drie jaar zal het woord wegkwijnen.”
Sowieso vindt Den Boon dat Wie is de Mol? “voor een programma dat 25 seizoenen te zien was nog niet heel veel heeft opgeleverd qua taal”. Wel is de term ‘rood scherm’ meer ingeburgerd onder invloed van het AVROTROS-programma.
BuzzE