Huishoudbode: Als de dag van toen

Er zijn nog een kleine 800.000 mensen in leven die de oorlog hebben meegemaakt. Misschien hebben hun ouders geleefd volgens de huishoudwenken uit het boekje Weet U Reeds? uit juli 1938. Ik kwam het beduimelde boekje tegen in mijn archief. Dan hebben we het over een tijd toen vrijwel niemand een koelkast of wasmachine had. 

Ongedierte bestrijden

De lege eierdopjes (kalk) werden bij de bonen- en erwtenplanten in de moestuin gegooid. Emaille potten werden vaak heel zwart. Ze werden dan gevuld met water, 1 theelepel soda en 2 theelepeltjes chloor en daarna een uur koken, afspoelen, schuren en uitspoelen. 

Voor de oorlog waren veel huizen vochtig en had men veel last van ongedierte. Wandluizen werden geweerd door stukjes karton met olieverf te beschilderen en onder de beddenpoten te leggen. Muizengaten werden dichtgestopt met lappen, gedrenkt in terpentijn.  

Ratten in de kelder werden bestreden door de kelder in het voorjaar met gele kalk te beschilderen en aangelengd met ijzervitriool (zwavelzuur). Koeien zouden in de wei geen last hebben van vliegen als ze werden ingewreven met petroleum. 

Dieren houden

Een bekend middel om tijdens het eten koken gas te besparen, was meerdere pannen op elkaar te zetten. In de bovenste pan kwam dan het afwaswater want menig gezin had nog geen warmwaterkraan.  

Heb je last van wespen? Hang aan een boom flessen met brede halzen en vul deze voor de helft met suikerwater of zoet bier. De wespen verdrinken.  

Menig gezin had het niet breed. Als er ruimte was, hielden ze kippen, konijnen, ganzen maar ook varkens op het erf. Die werden in november geslacht tussen 2 en 5 uur ’s nachts. Dat was kennelijk de beste tijd. Na de slacht kregen de slager en zijn knecht een paar borrels. Want de vijf zat in de klok. Wel de ‘ochtendvijf’.  
Overigens kregen in 1938 konijnen een maandje voor de slacht als bijvoer selderie en peterselie. Dan smaakte Flappie lekkerder.   

Krakende botten

Het leven was veel zwaarder dan nu. Op 65-jarige leeftijd waren de meeste mensen gewoon op. Ze waren rimpelig en de botten kraakten onheilspellend. Huismiddeltjes boden meestal geen soelaas ofschoon tante Sus van 1906 haar hele leven haar tanden met keukenzout op een vochtige tandenborstel poetste. Ze werd bijna 90 en stierf met een witte filmsterren smile rond haar mondhoeken.