Gemeenten verwachten komende jaren miljardentekort op begrotingen
UTRECHT (ANP) – Ongeveer driekwart van de Nederlandse gemeenten verwacht een gezamenlijk tekort van 5,2 miljard euro op de meerjarenbegroting 2024-2028. Dat komt naar voren uit onderzoek van accountantskantoor BDO naar de financiële gezondheid van 342 Nederlandse gemeenten. BDO constateert grote verschillen. Zo verwacht ongeveer een kwart van de gemeenten positieve begrotingscijfers, tot een gezamenlijk overschot van 1,4 miljard euro.
Het begrotingstekort komt per saldo uit op 3,8 miljard euro. Volgens BDO hangen de meerjarenbegrotingen sterk samen met de gevolgen van 2026, wat het accountantskantoor ‘het ravijnjaar’ noemt. In dat jaar nemen de rijksbijdragen per inwoner voor gemeenten flink af, waardoor zij ruim 2 miljard euro minder ontvangen.
BDO berekende dat gemeenten in 2023 een positief resultaat van 1,7 miljard euro hebben gerealiseerd. Dat jaar kampte een kwart van de gemeenten met een begrotingstekort. Voor volgend jaar voorziet BDO juist een tekort van in totaal ruim 1,4 miljard euro. Het onderzoek van vorig jaar ging nog uit van een tekort van 1,1 miljard euro in 2026. Naast een lagere bijdrage vanuit het Rijk krijgen gemeenten de komende jaren ook veel nieuwe taken van het kabinet, zoals het verbeteren van de schuldhulpverlening en het aardgasvrij maken van woningen.
Versnippering
Voorzitter Marc Steehouwer van de branchegroep Overheid bij BDO merkt op dat gemeenten verschillend omgaan met tekorten. Hij spreekt van een “versnipperd financieel beeld”, onder meer omdat eventuele bezuinigingen nog niet altijd concreet zijn. “Tegelijkertijd zien we dat gemeenten een gemeenschappelijke uitdaging hebben om de balans tussen inkomsten en uitgaven op orde te krijgen. Zolang de inkomsten vanuit het Rijk tegenvallen en de kosten van met name de jeugdzorg blijven stijgen, blijven de gemeentelijke financiën onder druk staan”, aldus Steehouwer.
Ondertussen zijn gemeenten onzeker over hun financiële perspectief. Zij hopen nog steeds op extra geld vanuit het Rijk, maar hielden de laatste jaren ook meer geld over, legt Steehouwer uit. Gemeenten hebben volgens BDO voor in totaal 41 miljard euro aan reserves eind 2023. Het nemen van beslissingen over bezuinigingen wordt tegelijkertijd lastiger, omdat de gemeenteraadsverkiezingen van 2026 dichterbij komen. “Wachten is geen optie meer”, zegt Steehouwer. “Kom in actie, wees zorgvuldig bij het doorvoeren van maatregelen en benut beschikbare reserves om het ravijn te overbruggen.”
ANP
