Anna Woltz: Nederland nog niet gewend aan ‘sensitivity readers’

In de VS en het Verenigd Koninkrijk is het al veel gebruikelijker dat er kleine aanpassingen in boeken worden doorgevoerd op advies van ‘sensitivity readers’. Dat vertelde kinderboekenschrijfster Anna Woltz in het NPO Radio 1-programma Met Het Oog Op Morgen. Zij reageerde hiermee op het nieuws dat de verhalen van Roald Dahl in elk geval in het Engels worden aangepast.

“Ik schrik er minder van, want ik ben al langer Amerikaanse en Engelse uitgeverijen gewend”, aldus Woltz, bekend van boeken als De Tunnel en Mijn Bijzonder Rare Week Met Tess. “Ik heb het een aantal keer meegemaakt met vertalingen van mijn boeken.” De auteur maakt een vergelijking met de collectieve bewustwording over Zwarte Piet de afgelopen vijftien jaar. “Ik had er zelf ook geen moeite mee. Maar daar ben ik inmiddels totaal anders over gaan denken. En heel veel mensen zijn daar anders over gaan denken. Ik denk dat het met sommige van dit soort aanpassingen ook zo zal gaan.”

De Britse uitgeverij wil met deze slag de boeken van Dahl ’toekomstbestendig’ maken. Het personage Augustus Gloop in Charlie and the Chocolate Factory wordt niet meer “dik” maar “enorm” genoemd, zijn Oompa Loompas in hetzelfde boek geen “kleine mannetjes” maar “kleine mensjes” en wordt in het boek The Twits het vrouwelijke hoofdpersonage niet langer omschreven als “lelijk”.

Sommige aanpassingen snapt Woltz. “Ik vind het bijvoorbeeld goed dat de wereld in De Heksen niet meer alleen uit Noord-Europa bestaat, zoals men in de tijd van Dahl de wereld toch zag. De wereld is veel groter.” De aanpassing dat de machines in de fabriek van Willie Wonka in Charlie and the Chocolate Factory niet meer zwart mogen worden genoemd, vindt Woltz “idioot”.

Het is niet duidelijk of ook de Nederlandse vertalingen van de boeken van Dahl worden aangepast. Uitgeverij De Fontein gaat eerst in gesprek met de Britse uitgeverij Puffin over de voorgestelde wijzigingen.

BuzzE